Την Παρασκευή, 17 Ιανουαρίου 2014, πραγματοποιήθηκε η 2η συνάντηση εργασίας (επιμορφωτικού και εκπαιδευτικού χαρακτήρα) μεταξύ των μελών και φίλων των Παρεμβάσεων Αχαΐας στην αίθουσα της Α’ ΕΛΜΕ.
Το θέμα της συνάντησης αφορούσε στην Αξιολόγηση και Αυτοαξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου (ΑΕΕ) και της Σχολικής Μονάδας, το οποίο (το θέμα) βρίσκεται στην πρώτη γραμμή πάλης για την εκπαιδευτική κοινότητα και είναι πολύπλοκο και πολυσχιδές.
Ο δε στόχος της συνάντησης ήταν η ανάλυση του νομικού πλαισίου που αναφέρεται στη σχολική αξιολόγηση, η κριτική του μοντέλου αξιολόγησης που εισάγει η κυβέρνηση στην εκπαίδευση, η αποκάλυψη των αθέατων και σκοτεινών σημείων του σχεδίου δράσης του υπουργείου για την εφαρμογή του συστήματος ΑΕΕ, η ανάδειξη των ιδεολογικών, κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών διαστάσεων του θέματος καθώς και η δημιουργία ενός πλέγματος επιχειρημάτων (με επιστημονική τεκμηρίωση) απόρριψης των κυβερνητικών σχεδίων εισαγωγής του πνεύματος της αξιολόγησης στο σχολείο.
Ήδη στην πρώτη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 14-1-2014 αναδείχτηκαν με μορφή καταιγισμού οι προσωπικές, ιδεολογικές, πολιτικές και συνδικαλιστικές όψεις της αυτοαξιολόγησης – αξιολόγησης. Αιτία αποτελεί το νέο νομικό, θεωρητικό και πολιτικό πλαίσιο του Υπουργείου Παιδείας με φόντο και αυτό του Υπουργείου Μεταρρύθμισης. Αφορμή, διπλή, αποτέλεσε τόσο η εγκύκλιος Σ. Κεδίκογλου (της υπ. αριθμ. πρωτ. 190089 /Γ1/10-12-2013), όσο και η αντίδραση του κλάδου μέσω αποφάσεων του οργανωμένου κλάδου (ΟΛΜΕ, ΕΛΜΕ, κλπ) με πρόταση για άρνηση συμμετοχής στις «ομάδες εργασίας».
Ο τρόπος που επιλέξαμε να εργαστούμε, ήταν μια σύνθεση του παραδοσιακού εισηγητικού τρόπου μεταφοράς γνώσεων και πληροφοριών και του βιωματικού τρόπου εμπέδωσης της γνώσης, και στηριχτήκαμε κατά κύριο λόγο, στα προσωπικά μας βιώματα και εμπειρίες.
Στην αρχή υπήρξε μια εισήγηση που έθεσε το θεωρητικό πλαίσιο του εγχειρήματος και στη συνέχεια στηριχτήκαμε στις εμπειρίες μας για να οικοδομήσουμε μια στέρεα βάση ενιαίας αντίληψης για το περιεχόμενο και τη λειτουργία της αξιολόγησης σε συνθήκες κρίσης του εκπαιδευτικού συστήματος στη μεταμνημονική εποχή που ζούμε.
Η αρχική εισήγηση οριοθέτησε την έννοια της αξιολόγησης γενικά (προσδιορισμός αξίας ανθρώπων, ενεργειών, πραγμάτων κ.ά.) και την έννοια της σχολικής αξιολόγησης (προσδιορισμός αξίας των συστατικών μερών που αλληλοεπιδρούν στην εκπαιδευτική διαδικασία). Η αξιολόγηση επίσης διακρίνεται σε εξωτερική (που υλοποιείται από εξωτερικό ανεξάρτητο φορέα) και σε εσωτερική (αυτοαξιολόγηση).
Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση, έχουν διαμορφωθεί τρεις κυρίαρχες τάσεις στο χώρο της εκπαιδευτικής πολικής αναφορικά με την αξιολογηση. Η πρώτη τάση τάσσεται ανοιχτά υπέρ της εξωτερικής αξιολόγησης υποτιμώντας την αυτοαξιολόγηση, υιοθετώντας απροκάλυπτα τους μηχανισμούς αξιολόγησης των επιχειρήσεων και των οργανισμών της αγοράς και συνδέοντας την αξιολόγηση με τους μισθούς και την επαγγελματική εξέλιξη των εκπαιδευτικών και εκφράζεται από την τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ για το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα (2011). Η δεύτερη τάση είναι μεν υπέρ της αξιολόγησης, αλλά προσπαθεί να της δώσει διαφορετικό περιεχόμενο. Οι εμπνευστές της την ονομάζουν και «διαμορφωτική αξιολόγηση», αφού έχει αποκλειστικό σκοπό τη βελτίωση του εκπαιδευτικού έργου. Οι υποστηρικτές της την αποσυνδέουν από τους μισθούς και την επαγγελματική εξέλιξη των εκπαιδευτικών. Εκφράζεται κυρίως από την Πανελλήνια Ένωση Σχολικών Συμβούλων. Η τρίτη τάση είναι εναντίον της αξιολόγησης. Οι υποστηρικτές αυτής της τάσης υποστηρίζουν ότι η αξιολόγηση θα αλλάξει το χαρακτήρα του δημόσιου και δωρεάν σχολείου, θα κατηγοριοποιήσει τα σχολεία και θα έχει οδυνηρές συνέπειες για τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές και τους γονείς. Η τάση αυτή εκφράζεται κυρίως από τους Κάτσικα, Καββαδία, Μαυρογιώργο, Γρόλλιο, Παυλίδη, κ.ά.
Στο δεύτερο μέρος της συνάντησης μέσω ενός “role play”, αξιοποιήσαμε τις εμπειρίες των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών για να ανιχνεύσουμε και να κατανοήσουμε σε βάθος τη νομική και τη λειτουργική διάσταση του προτεινόμενου συστήματος αξιολόγησης. Όλοι οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί είχαν άμεση σχέση και εμπειρίες από την αξιολόγηση, είτε ως αξιολογητές των μαθητών τους, είτε ως καθημερινά αξιολογούμενοι (εκπαιδευτικοί) από τους απαιτητικούς του μαθητές και τους γονείς, είτε ως αξιολογούμενοι (εργαζόμενοι) από τους προϊσταμένους τους (διευθυντές, σχολικούς συμβούλους), γι’ αυτό εύκολα μπορούσαν να παίξουν τους ρόλους των μελών ενός Συλλόγου Διδασκόντων. Ένας από τους εκπαιδευτικούς έπαιξε το ρόλο του διευθυντή, ο οποίος ήταν υποχρεωμένος να παρουσιάσει στα μέλη του συλλόγου το σχέδιο υλοποίησης της Υπουργικής Απόφασης για την αυτοαξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου μιας υποθετικής εκπαιδευτικής μονάδας.
Η εργασία που τέθηκε στα μέλη του ΣΔ ήταν, αφού ακούσουν με προσοχή την εισήγηση του διευθυντή, να του υποβάλλουν από μια ερώτηση ο καθένας, ώστε αφενός να τον φέρουν σε δύσκολη θέση και αφετέρου να προβληματίσουν έντονα τους άλλους συναδέλφους σχετικά με τις βλαπτικές συνέπειες που θα είχε γι’ αυτούς, αλλά και για το σχολείο γενικότερα, η εφαρμογή του συγκεκριμένου αξιολογικού συστήματος. Έγιναν πολλές ερωτήσεις από τα μέλη της ΣΔ, όμως οι ερωτήσεις που πέτυχαν τους παραπάνω στόχους, κατά γενική ομολογία, ήταν οι ερωτήσεις που είχαν σχέση με τη λειτουργικότητα και τον τρόπο εφαρμογής του συγκεκριμένου μοντέλου Αυτοαξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου (όπως πχ: Υπάρχει ερευνητική εμπειρία και τεχνογνωσία από την πλευρά των εκπαιδευτικών για την υλοποίηση του συγκεκριμένου μοντέλου αξιολόγησης; Έχουν προβλεφθεί οι απαραίτητοι οικονομικοί πόροι, ο εξοπλισμός και τα μέσα για τη πραγματοποίηση της αυτοαξιολόγησης; Η αύξηση του φόρτου εργασίας δεν θα είναι σε βάρος της ποιότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας, αλλά και με τιςασάφειες και τα νομικά κενά που δημιούργησε η εφαρμογή της εγκυκλίου στην πράξη; (πχ: Ποιο είναι το νομικό πλαίσιο δημιουργίας ομάδων; Μπορεί ο ΣΔ στην παρούσα φάση να συγκροτήσει τέτοιου είδους ομάδες;)
Στο τρίτο μέρος των εργασιών μας, χωριστήκαμε σε δύο ομάδες για να αναδείξουμε τις ιδεολογικές – κοινωνιολογικές – πολιτικές και οικονομικές πλευρές του ζητήματος, με την πρώτη ομάδα να είναι υπέρ της αξιολόγησης και τη δεύτερη κατά. Ο στόχος ήταν η καθεμία να επεξεργαστεί και να υποβάλλει στην άλλη μια δύσκολη ερώτηση. Οι απαντήσεις έπρεπε να ήταν όσο το δυνατόν πιο εύστοχες, πειστικές και τεκμηριωμένες. Τα επιχειρήματα έπρεπε να είχαν έντονα θεωρητικά, πολιτικά και οικονομικά χαρακτηριστικά. Οι πιο ολοκληρωμένες ήταν οι απαντήσεις που τεκμηρίωναν την άρνησή τους απέναντι στην αξιολόγηση. Με επιτυχία η ομάδα που ήταν κατά της αξιολόγησης κατάφερε να αποδείξει ότι το προτεινόμενο σύστημα ΑΕΕ δεν μπορεί (λειτουργικά και νομικά) και δεν πρέπει (θεωρητικά) να εφαρμοστεί, καθόσον η υλοποίηση των σχεδίων του υπουργείου σημαίνει στην ουσία τη δημιουργία του σχολείου της αγοράς και οποιαδήποτε μορφή αξιολόγησης, εάν υιοθετηθεί στην παρούσα φάση, θα οδηγήσει τους εκπαιδευτικούς και το δημόσιο σχολείο σε λαιμητόμο.
Πάτρα 19-1-2014
– Εκπαιδευτική Παρέμβαση Α΄ ΕΛΜΕ Αχαΐας,
– Αγωνιστική Παρέμβαση Β΄ ΕΛΜΕ Αχαΐας και
– Παρεμβάσεις ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Αχαΐας
Κάντε το πρώτο σχόλιο