Του Θανάση Τσιριγώτη
Οάνθρωπος έχει τη ζωική του πλευρά. Μπορεί να ξέφυγε από τις αρπάγες της φύσης σ’ ό,τι αφορά τον τρόπο οργάνωσης της ζωής του, την οργανωμένη κοινωνία, αυτό που ονομάζουμε πολιτισμό – πρόβλεψη – πρόνοια – επιστήμη – τεχνική, και σε τούτο διαφέρει από κάθε ζώο που βασίζεται στο ένστικτο, αλλά δεν παύει να τον αμαυρώνει η ζωική του φύση.
Γεννιέται, μεγαλώνει, πεθαίνει, αναπαράγει φυσικά το είδος του (είναι άλλο πράγμα η κοινωνική αναπαραγωγή), τρώγει, κοιμάται, ξεκουράζεται κ.λπ. Oι υλιστές φιλόσοφοι υποστήριζαν και υποστηρίζουν πως ο πολιτισμός κρίνεται εκτός των άλλων από την υπερνίκηση αυτής της ζωώδους πλευράς και σ’ αντίθεση με τις ανόητες «φιλοσοφίες» που εξυμνούν κάθε φυσική μας πλευρά (δες τη λατρεία των πρωτόγονων φυλών) εξηγούν πως η εξύψωση του ανθρώπου σε «ον κοινωνικό» είναι αναγκαία και νομοτελειακή. Η φύση κρατάει για τον εαυτό της τη νομοτέλεια – χρόνος, ο άνθρωπος τη νομοτέλεια – ελευθερία.
Ωστόσο η σοβούσα κρίση εκτός των υπολοίπων δεινών αναδεικνύει με τρομακτικό τρόπο μία χθόνια – καταχθόνια θα λέγαμε – πλευρά των ανθρώπων. Αυτών που πλήττονται από τα μέτρα – χιλιόμετρα και μετράνε πάλι το καρβέλι στο τραπέζι. Και αυτή είναι ο φόβος. Τα ζώα δεν φοβούνται, τρομάζουν, γιατί δεν μπορούν να κάνουν εγκεφαλικές αναγωγές, να μετατρέψουν την αστραπή, τη βροχή, το χιόνι, την πείνα, το αρπακτικό σε εκλογικευμένη κατηγορία, να γενικεύσουν. O τρόμος αφορά τις αισθήσεις, εξαρτάται από αυτές και καταλήγει πάλι σ’ αυτές. Είναι ένστικτο αυτοσυντήρησης. O φόβος δημιουργείται από την ανάλυση του μυαλού μας, από τη γενίκευση, τη σύγκριση, την αναλογία.
Ένα βασικό ψυχολογικό αυτή τη φορά όπλο των εχθρών του λαού μας είναι η καλλιέργεια του φόβου για να παραλύσουν την αντίδραση του λαού.. Σαν το βλέμμα της Μέδουσας που παραλύει, όπως λέει ο μύθος, όποιον την κοιτάξει, έτσι και τώρα υπάρχει κι αναπτύσσεται ο Φόβος (γιος του Άρη και της Αφροδίτης, αδελφός του Δείμου, παραστάτης του πατέρα του στους πολέμους, σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία). Είναι φανερό ότι τα αστικά επιτελεία μαζί με την πρακτική του κεραυνοβόλου πολέμου σ’ όλα τα μέτωπα καλλιεργούν το αναπόφευκτο των μέτρων, το μονόδρομο της ΕΕ, αλλά και τον πολυσχιδή φόβο πως κάτι κακό θα συμβεί. Όπως περιγράφει ο Φ. Κάφκα στον «Πύργο» την εμπέδωση του δέους και του φόβου απέναντι σ’ ένα γκρίζο, ψηλό, απόκοσμο κρατικό κτίριο που βρίσκεται πάνω από την πόλη και τους ανθρώπους. Όπως οι χιτλεροφασίστες καλλιεργούσαν κι επέβαλλαν το φόβο στους κατεχόμενους λαούς πως ό,τι και να γίνει θα βρεθούν υπόλογοι, δέσμιοι και νικημένοι.
O σύγχρονος φόβος δεν απαντιέται με τον ψυχολόγο ούτε με ασκήσεις ατομικού θάρρους. Απαντιέται με δύο παραδοχές και προϋποθέσεις. Πρώτον οφείλουμε να πιστέψουμε ότι οι ιδέες της αριστεράς και του αγώνα είναι ισχυρότερες από αυτές των εχθρών μας. Και δεύτερον ότι η συλλογική δράση, πάλη, οργάνωση, αντίσταση δίνει στους ανθρώπους αντοχή και κουράγιο για να σαρώσουν όλα τα κακά τέρατα. Πως μία διαδήλωση μαζική και μαχητική σκορπά φως και βάλσαμο στις καρδιές των ανθρώπων! Πως ο λόγος και η πράξη μηδενίζει το κοντέρ της απελπισίας και του φόβου.
Ή αλλιώτικα όπως το διατύπωσε ο πρόεδρος Μάο. «Να υπολογίζουμε τον εχθρό αλλά να τον περιφρονούμε», που σημαίνει τακτικός υπολογισμός και στρατηγική ανωτερότητα. Nα υπερνικήσουμε το φόβο και τη μοιρολατρία.
Κάντε το πρώτο σχόλιο